Vrolijk en vriendelijk, ondanks alles

HAVANA, 6 maart 2022 – De eerste dag in Havana bij daglicht en wat een explosie van kleuren was dat. Zo maar en ineens hebben we misschien wel een nieuwe koploper op ons lijstje van mooiste steden. Dat heeft met de gebouwen te maken, met de auto's maar zeker ook met de mensen. Het toerisme veert weer op, maar heeft zeker nog niet het oude niveau bereikt en dus zijn bleekscheten van buiten Cuba een zeldzaamheid (en bezienswaardigheid) en meer dan welkom, en dat is aan alles te merken.

Harleen is een vrolijke meid en woont in het nieuwe deel van Havana met haar man en kind. Ze is onze gids vandaag en vertelde ronduit over de stad. Ze wachtte ons in een gebouw waar de reisorganisatie zit; we kregen eerst wat meer informatie en tips van een meneer die alles op alles zette om geen Covid-19 op te lopen. We vinden een gewoon masker al een straf om hier te moeten dragen, hij zat daar doodleuk met twee maskers over elkaar heen. Maar goed, eigen keus. Het Engels is al niet zijn moedertaal en dan ook nog eens met twee dempende lappen voor zijn mond, en je kunt onze training in luistervaardigheid voorstellen.

Oldtimer
In eerste instantie reden we twee uur in een oldtimer en kwamen terecht op de Plaza de la Revolución, waar grote portretten van twee belangrijke revolutionairen op grote muren van de ministeries van Defensie (Che Guevara) en het ministerie van Communicatie (Camillo Cienfuegos) hangen. Over beide heren gaan jullie later deze maand nog meer horen.

Na een stop in een natuurgebied in de stad reden we door de goudkust van Havana (Miramar) waar de ambassades staan en waar enorme huizen na de revolutie werden toegewezen aan gewone Cubanen. Maar vooral de officials wonen hier, wat bewijst dat gelijkheid voor iedereen (wat toch de basis van het communisme is) een erg relatief begrip was.

Het ging verder over de Malecon, de negen kilometer lange boulevard langs de baai; het water kletste met grote kracht tegen de kade.

De rit eindigde voor het beroemde café Floridita, een stamkroeg van de bekende Amerikaanse schrijver Ernest Hemmingway. Hij kwam hier voor de daquiri's, voor de mojito's ging hij naar La Bodeguita del Medio. Als je ons zoekt, dan weet je waar we zitten.

Zorgen

Harleen vertelde tijdens de wandeling veel over  het leven in Cuba, dat hard is voor haar bewoners. Dat ze om drie uur moet opstaan om een beetje kip voor de komende week te kunnen inslaan (zonder garantie dat er nog is als zij aan de beurt is). Dat het vermoeiend is om telkens op scherp te moeten staan omdat er dan weer geen olie is, dan weer geen WC-papier. Dat je voor alles in de rij moet staan. Dat de inflatie de welvaart sloopt. Dat er geen vis te koop is, terwijl in de zee rond Cuba het miegelt van de vis. "Het is dus echt niet zo dat je om tien uur een keer naar de winkel kan gaan om dan eens alles te kopen wat je nodig hebt. O nee, zeker niet".

Ze heeft geluk dat ze kan gidsen, maar zoveel mensen hebben dat niet. Het enige wat vele vooral jongere Cubanen volgens haar willen, is vertrekken en snel ook. Weg naar Amerika, Nicaragua, Mexico, waar dan ook. Ze voegen zich dan ook in de grote caravaan die door Midden-Amerika optrekt naar de USA om daar een nieuw leven te starten. En de kortste weg naar een nieuw leven is de hand leggen op zoveel mogelijk harde valuta. De dollar absoluut niet, maar ponden en vooral euro's zijn meer dan welkom. En het klopt; we zijn zeker tien keer aangesproken door mannen en vrouwen die willen wisselen. Toen ik plompverloren mijn eigen ding deed en even naar het menu op een bord keek, schoot iemand voorbij: '1 for 100'. Geheimtaal voor 1 euro voor 100 peso's. Mind you, de officiële koers is 1 op 25. De Cubaanse munt heeft het zwaar.

Het was indrukwekkend om Harleen te horen praten. Vol over haar zorgen, maar ondanks alles vrolijk en vriendelijk. En dat is misschien wel het typerende van dit land. We liepen door straten en konden blikken in huizen werpen en dan zag je de armoede recht in het gezicht. Maar overal klinkt muziek, overal wordt een feestje gebouwd. In andere communistische landen, zoals vroeger de DDR, was het welzijnsniveau vergelijkbaar met hier, maar de grauwsluier die je in de oostbloklanden tegenkwam, vind je hier niet terug.

Dat is knap, dat is wijs.

Hablar cubano

In de haven van Havana (waar we vandaag langsreden) ontplofte 124 jaar geleden het Amerikaanse marineschip de USS Maine, wat uiteindelijk leidde tot de oorlog die Cuba onafhankelijkheid zou brengen.

Klik op HABLAR CUBANO: TO HELL WITH SPAIN voor meer over deze belangrijke gebeurtenis.